“ Hút thuốc dẫn đến cái chết từ từ và đau đớn” là lời cảnh báo không còn xa lạ trên mỗi bao thuốc. Chúng ta đều biết thuốc lá có hại cho sức khỏe, nhưng việc tìm hiểu sâu để biết tác hại của nó là vô cùng cần thiết để bảo vệ bản thân và người xung quanh. Hãy cùng tìm hiểu ở bài viết dưới đây nhé!

1. Thuốc lá là gì?

thuốc lá

Thuốc lá là sản phẩm được làm chủ yếu từ cây thuốc lá đã thái sợi, được cuốn hay nhồi định hình bằng giấy, có dạng hình trụ. Thuốc lá điếu thường được đốt cháy ở một đầu, để cháy âm ỉ nhằm mục đích tạo khói và khói này theo dòng khí vào miệng người hút từ đầu đối diện. Khói thuốc được coi là chất độc hại nhất trong môi trường cư trú. Khi hút thuốc, người hút thường thở ra hai luồng khói chính và phụ, và 20% khói thuốc bị hít vào trong luồng chính, 80 % còn lại được gọi là luồng phụ, nảy sinh khi kéo thuốc (giữa những lần hít vào) và khi tắt thuốc. Luồng khói chính nảy sinh tại 950 °C và khói phụ 500 °C, do đó luồng khói phụ tỏa ra nhiều chất độc hại hơn.

2. Thuốc lá hoạt động thế nào trong cơ thể?

Khi hút thuốc, các hóa chất độc hại sẽ xâm nhập vào phổi và lây lan qua cơ thể bạn. Nó có thể:

  • Tiếp cận não, tim và các cơ quan khác trong vòng 10 giây kể từ lần hít đầu tiên.
  • Đi khắp nơi theo đường máu, gây hại đến tất cả các bộ phận trong cơ thể.

Ngay cả khi bạn không hút thuốc mà hít phải khói thuốc lá, bạn vẫn hấp thụ các hóa chất độc hại qua niêm mạc miệng.

3. Cách thuốc lá gây nghiện và nguyên nhân gây hại của thuốc lá

Chất nicotine trong thuốc lá có khả năng gây nghiện cao. Nó làm cho não của bạn tiết ra một chất hóa học gọi là dopamine. Dopamine là một chất hóa học “tạo cảm giác dễ chịu”:

  • Làm cho người dùng cảm thấy hạnh phúc
  • Khả năng tập trung cao
  • Cung cấp nhiều năng lượng hơn.

Tuy nhiên, hiệu ứng này không kéo dài. Khi nồng độ nicotine trong cơ thể giảm dần, não sẽ thèm “ăn” dopamine hơn.Người dùng hút thuốc càng lâu, càng cần nhiều dopamine để cảm thấy dễ chịu, từ đó trở nên phụ thuộc vào nicotine. Một khi đã phụ thuộc vào nicotine,khi muốn bỏ thuốc người dùng sẽ cảm thấy khó tập trung hoặc cảm thấy lo lắng, bồn chồn, cáu kỉnh hoặc lo lắng. Khi người dùng lệ thuộc vào nicotine- khiến bạn muốn hút thuốc nhiều hơn- bạn đã NGHIỆN THUỐC LÁ.

Theo số liệu của Bộ Y tế, Việt Nam đang nằm trong số 15 quốc gia có số người hút thuốc lá cao nhất thế giới với khoảng 15,3 triệu người hút và 33 triệu người bị ảnh hưởng do hít khói thuốc thụ động. Tỉ lệ hút thuốc ở nam giới đang chiếm mức 45,3%, nữ là 1,1%.

Khói thuốc cấu tạo từ một hỗn hợp khí và bụi. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trong khói thuốc có khoảng 7.000 chất hóa học, TRONG ĐÓ CÓ 70 CHẤT GÂY UNG THƯ. Có các nhóm chính sau:

  • Nicotine: thu hẹp tĩnh mạch và động mạch của bạn. Nó có thể làm tổn thương trái tim của bạn bằng cách buộc nó phải làm việc nhanh hơn và chăm chỉ hơn, làm chậm máu và giảm lượng oxy đến bàn chân và bàn tay của bạn.
  • Carbon monoxide: lấy đi lượng oxy cần thiết cho tim để bơm máu đi khắp cơ thể. Theo thời gian, đường thở của bạn sưng lên và ít không khí vào phổi hơn.
  • Phenol làm tê liệt và giết chết các tế bào trong đường hô hấp của bạn. Những tế bào này quét sạch niêm mạc đường thở của bạn và bảo vệ chúng khỏi nhiễm trùng.
  • Các hạt nhỏ trong khói thuốc lá gây kích ứng cổ họng và phổi của bạn và gây ra ‘ho của người hút thuốc’. Điều này khiến bạn tiết ra nhiều chất nhầy hơn và làm tổn thương mô phổi.
  • Amoniac và formaldehyde gây kích ứng mắt, mũi và cổ họng.
  • Các hóa chất gây ung thư làm cho các tế bào của bạn phát triển quá nhanh hoặc bất thường. Điều này có thể dẫn đến các tế bào ung thư.

4. Tác hại của thuốc lá

tác hại thuốc lá 2 bá sĩ vỹ

  • Ảnh hưởng thẩm mỹ:

+ Gây ra các vết ố vàng nâu trên ngón tay, lưỡi và răng của bạn

+ Vàng răng, hôi miệng

+ Da chảy xệ và hình thành nếp nhăn sớm

+ Tóc mất đi độ bóng tự nhiên.

  • Ảnh hưởng sức khỏe

GS Ngô Quý Châu – Chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam cho biết, mỗi năm trên thế giới có khoảng 7 triệu người chết do hút thuốc lá, 900.000 người chết do hít khói thuốc thụ động. Riêng tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. Các chuyên gia dự đoán, đến năm 2030, con số này có thể tăng lên tới 70.000 người/năm. Nguy cơ gây bệnh không chỉ ở những người hút thuốc mà ảnh hưởng tới cả phụ nữ và trẻ em- những người không sử dụng thuốc lá đang phải gánh chịu hậu quả của hút thuốc thụ động, phơi nhiễm ngoài ý muốn.

+ Ung thư: thuốc lá là nguyên nhân chính gây ra bệnh ung thư phổi và có thể gây ung thư ở hầu hết các bộ phận trên cơ thể. 

+ Phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc lá có thể gây biến đổi sự phát triển của bào thai, dễ sảy thai, đẻ non hoặc sinh con nhẹ cân.

+ Các vấn đề về hô hấp và tình trạng hô hấp mãn tính: hút thuốc là nguyên nhân chính gây ra bệnh tắc nghẽn phổi mãn tính. Bên cạnh đó, cũng làm trầm trọng hơn bệnh hen suyễn và tăng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn hơn ở thanh thiếu niên.

+ Bệnh tim, đột quỵ và các vấn đề về tuần hoàn máu: gây ra bệnh tim mạch, đột quỵ. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, gây tắc nghẽn dòng máu đến tim, não hoặc chân. 

+ Bệnh tiểu đường: người hút thuốc có nguy cơ mắc bệnh cao hơn 30-40% so với những người không hút thuốc. 

+ Các vấn đề về răng miệng: tăng nguy cơ mắc các bệnh về nướu, mất răng và nhạy cảm.

+ Giảm thị lực: hút thuốc có thể dẫn đến thoái hóa điểm vàng- nguyên nhân chính gây mù lòa.

+ Các vấn đề về khả năng sinh sản: hút thuốc có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.

+ Loãng xương và mãn kinh: có nguy cơ gây loãng xương và dẫn đến mãn kinh sớm. 

  • Ảnh hưởng đến tài chính: thuốc lá chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nên giá rất cao, ví dụ một ngày 2 người hút thuốc hết 1 gói thuốc ( giá thuốc rẻ nhất là 11.000 đồng trong 30 năm đã tiêu tốn hơn 60 triệu đồng).

Nhìn chung, thuốc lá rất có hại cho sức khỏe của người hút và người phụ động hít phải. Để bảo vệ bạn và người thân xung quanh, xin đừng hút thuốc!

Điều trị Ung thư Phổi ở đâu tại Tp. Hồ Chí Minh?

Tại Phòng khám Chuyên Điều Trị Ung thư Phổi được trang bị công nghệ và kỹ thuật hiện đại giúp chẩn đoán và điều trị Ung thư Phổi. Tiến sĩ – Bác sĩ Trần Thanh Vỹ là chuyên gia đầu ngành với hơn 20 năm kinh nghiệm cùng các bác sĩ cộng sự có chuyên môn cao. Cam kết phục vụ từ tâm- tử tế và khắc phục tối đa tình trạng bệnh trong phạm vi có thể, đồng hành cùng bệnh nhân ung thư.

Liên hệ

Facebook: fb.com/phongkhamphoisaigon
Điện thoại: 0912 69 0101 – 0912 59 0101
Địa chỉ: 606/24, Đường 3/2, Phường 14, Quận 10, TP HCM
bs trần thành vỹ

TS-BS TRẦN THANH VỸ